Posiadanie czworonoga to marzenie co drugiej rodziny w Polsce. Z nabyciem psa swoich marzeń wiąże się wielka odpowiedzialność za zwierzę, które przygarniemy do swojej rodziny. Decyzja wyboru rasy nigdy nie powinna być podejmowana impulsywnie, ponieważ nie mając obeznania w interesującej nas rasie i w jej wymaganiach, możemy zrobić większą krzywdę niż nam się wydaje. Należy wybrać rasę psa odpowiednią do naszej aktywności, a często musimy również zmienić swój tryb życia, tak by zapewnić pupilowi należytą uwagę. Najgorsze co możemy zrobić, to kupić psa tylko i wyłącznie na podstawie tego jak wygląda, ile kosztuje czy jak przedstawiany jest w filmach i innych środkach masowego przekazu. Zanim zdecydujemy się na konkretną rasę, powinniśmy poznać wszystkie jej cechy, koszty utrzymania i potencjalne choroby, z którymi może przyjść nam się zmierzyć.
Chart afrykański- wygląd i opis rasy
- Pochodzenie: południowa Sahara, Mali, Niger,
- Rozmiar: pies 64-74 cm, suka 60-70 cm
- Waga 15-25 kg
- Sierść: krótka, gładka
- Maść: od płowożółtej po brązowoczerwoną z białymi znaczeniami na łapach, piersi, szyi, kufie i ogonie
- Długość życia: 12-15 lat
- Charakter: niezależny, oddany jednemu właścicielowi, aktywny, czujny
Chart afrykański– wzorzec rasy
Chart afrykański, według FCI jest psem wysokim o bardzo lekkim kośćcu i wydłużonej kufie – należy do grupy psów dolichocefalicznych. Cechuje się budową ciała wpisaną w stojący prostokąt – długość tułowia jest mniejsza niż wysokość w kłębie, a biodra umiejscowione są delikatnie wyżej niż kłąb. U prawidłowo zbudowanego psa mięśnie powinny być dobrze widoczne pod cienką skórą – charakteryzują się typowo charcią, suchą budową ciała. Szyja jest podobnej grubości co głowa w najszerszym przekroju, a klatka piersiowa spłaszczona bocznie i głęboka. Azawakh posiada krótką sierść bez podszerstka o maści od delikatnie płowożółtej po czerwonobrązową z białymi znaczeniami na nogach, piersi, szyi, pysku, i ogonie. Uszy są wydłużone, ostro zakończone i klapnięte, oczy barwy od złocistobrązowej po brązowoczarne, ogon cienki noszony prosto lub opuszczony.
Chart afrykański– charakter
Chart afrykański jest blisko spokrewniony z innymi psami pochodzącymi z północno-zachodniej Sahary, natomiast ze względu na hodowanie jej przed tysiącami lat w sporym oddaleniu, nie łączy go wiele cech wspólnych z innymi chartami. W jego charakterze łatwo odnaleźć wiele pierwotnych cech, które mogą być pożądane przez myśliwych, za to stanowić problem dla właściciel, których celem nie jest wykorzystywanie naturalnych instynktów łowieckich tych psów. Do tych cech należą: umiejętność polowania w grupie, zamknięcie łańcucha łowieckiego (namierzenie, ściganie, złapanie i zabicie uciekającej ofiary), nieufność wobec obcych, silny instynkt stróżowania, tworzenie złożonej i stałej hierarchii w grupie, pozostawanie posłusznym jednemu właścicielowi zamiast całej rodzinie, instynkt kopania nor i wydawanie charakterystycznych odgłosów. Mają wyjątkowo silny charakter i wymagają konsekwencji i pracy już od najmłodszych tygodni w naszym domu.
Chart afrykański– długość życia
Dzięki temu, ze chart afrykański powstawał w sposób naturalny, a do rozrodu kierowane były przede wszystkim najbardziej wytrzymałe psy, a nie te cechujące się największą urodą, przedstawiciele tej rasy cieszą się stosunkowo długim życiem, nawet do 15 lat i do końca swoich dni pozostają aktywne.
Chart afrykański– zdrowie
Nie zaobserwowano wielu chorób genetycznych typowych wyłącznie dla rasy azawakh. Nieco częściej zdarzają się u tej rasy przypadki padaczki lub syndromu Wobblera charakteryzującego się zniekształceniem kręgów szyjnych i uciskiem na rdzeń kręgowy. Chart afrykański może spotkać się z takimi chorobami jak dysplazja stawów łokciowych i biodrowych, dlatego warto wybrać się do kontroli weterynaryjnej u ortopedy w wieku 4 miesięcy by wykluczyć lub zdiagnozować pierwsze oznaki mogące świadczyć o tej chorobie. Dysplazja ta jest nieuleczalna i objawy daje często dopiero w późnym wieku, ale dzięki szczególnej opiece i zabiegom chirurgicznym we wczesnym etapie rozwoju choroby, możliwe jest skuteczne radzenie sobie z nią tak, by oszczędzić psu powstawaniu w stawach bolesnych zwyrodnień. Ponadto warto pamiętać o szczególnie groźnej przypadłości jaką jest skręt żołądka – najczęściej dochodzi do niego, gdy pies zje dużą porcję karmy na raz, a następnie zacznie się bawić, zamiast udać się na kilkugodzinny spoczynek. Skręt żołądka objawia się próbami nieskutecznych wymiotów, wzdęciem i stwardnieniem brzucha oraz bolesnością, i wymaga natychmiastowej chirurgicznej interwencji lekarza weterynarii. Klapnięte uszy charta predysponują również do rozwijania zapalenia ucha zewnętrznego, którego objawem jest zaczerwienienie wnętrza ucha, obecność wypływu czy nieprzyjemnego, drożdżowego zapachu. Nieleczone zapalenie może prowadzić do poważnych powikłań, dlatego w przypadku zaobserwowania, którychś z tych objawów również powinieneś zgłosić się do swojego lekarza weterynarii.
Ze względu na lekki kościec, niezwykle istotne jest by pilnować diety i aktywności ruchowej psa, gdyż rozwinięcie otyłości znacznie obciąża stawy i błyskawicznie skutkuje powstawaniem bolesnych zwyrodnień u naszego pupila.
Chart afrykański – pielęgnacja
Rasa ta nie wymaga szczególnych zabiegów pielęgnacyjnych. Wystarczy raz na jakiś czas wyczesać psa zwykłą szczotką, a kąpiel ograniczyć do 1-2 razy w roku. Większą uwagę powinno poświęcać się pazurom psa, które nie powinny w pozycji stojącej opierać się o równe podłoże oraz klapniętym uszom, które mogą mieć tendencję do rozwijania zapalenia ucha zewnętrznego. Zaleca czyścić zęby psa, najlepiej codziennie przy pomocy nawet zwykłej szczoteczki dla ludzi z miękkiego włosia oraz pasty do zębów dla psów. Warto umawiać się do lekarza weterynarii na przegląd zębów i ewentualne czyszczenie w gabinecie co najmniej raz na rok lub 2 lata. Często właściciele psów zgłaszają się dopiero z problemem w postaci brzydkiego zapachu z pyska psa – wtedy z reguły jest już za późno na zwykłe czyszczenie, a konieczne jest usuwanie zepsutych zębów.
Chart afrykański – żywienie
Żywienie psa tej aktywnej rasy powinno być bardzo dobrze zbilansowane. Porządnej jakości karma nie zawiera w swoim składzie ryżu, mąki ani innych produktów zbożowych i nie powinniśmy podawać psu takich pokarmów, również jeśli chcemy mu sami gotować. Dieta psa powinna w co najmniej 50% opierać się na mięsie mięśniowym, w dalszych częściach powinny królować podroby, dodatki mineralne lub kości mięsne oraz owoce i warzywa. Wiele szeroko rozreklamowanych karm w rzeczywistości jest fatalnym wyborem dla naszego czworonoga, ponieważ ich podstawą są węglowodany, do których trawienia nasz mięsożerny pupil nie jest przystosowany, co może skutkować otyłością, cukrzycą i innymi chorobami metabolicznymi. Koszt utrzymania psa na zdrowej karmie wynosi 150-250 zł miesięcznie
Chart afrykański – szkolenie i wychowanie
Ze względu na silny charakter tego psa, jego aktywność i potrzebę ustalenia jasnej hierarchii oraz silny i w wielu przypadkach niebezpieczny odruch polowania na uciekającą zwierzynę, szkolenie charta afrykańskiego powinno zacząć się już od najmłodszych tygodni, by dorosły pies nie stanowił zagrożenia dla siebie i innych. Niezwykle ważna jest odpowiednia socjalizacja z innymi psami oraz ludźmi. Niewychowany pies w „okresie psiego dojrzewania” może wykazywać próby dominacji nad pozostałymi członkami rodziny i w rezultacie, wiele chartów oddawanych jest do adopcji właśnie w okresie 11-13 miesięcy, kiedy uaktywniają się nasze błędy wychowawcze w okresie buntu. Ważne jest, by zapewnić temu myśliwskiemu i inteligentnemu psu dużą ilość aktywności i wysiłku umysłowego, polegającego na pracy węchowej. Należy pamiętać, że podwórko nie jest dla psa wspaniałą atrakcją, a raczej celą więzienną, w której nasz pupil ma już zwiedzony każdy kąt i z której marzy wydostać się na pełen wrażeń spacer z innymi psami i ludźmi.
Chart afrykański – szczeniaki i hodowla
Rasa ta jest mało popularna w Polsce. Istnieją hodowle w Polsce, jednak trzeba liczyć się z długim czasem oczekiwania na szczeniaka. Azawakh bardziej popularny jest na południu Europy dlatego zawsze można rozważyć sprowadzenie psa zza granicy. Ponadto warto rozglądać się za ogłoszeniami wstawianymi na grupach tematycznych, dotyczących wydawaniu psów w typie rasy do adopcji za darmo.
Chart afrykański – cena
Cena szczenięcia waha się od 2-5 tysięcy zł w Polsce, za granicą zaś zaczyna się od 1000 euro. Należy unikać ogłoszeń oferujących psy bez rodowodu za ledwie kilkaset złotych, ponieważ szczenięta pochodzące z pseudohodowli z reguły obarczone są wadami genetycznymi szczególnie predysponującymi do dysplazji lub mogą zostać wydane zarobaczone i chore. W rezultacie próbując zaoszczędzić trochę pieniędzy na kupnie psa i tak musimy wykosztować się na zaniedbaną profilaktykę szczepienną, a nawet leczenie psa. Co więcej, napędzamy krzywdę zwierząt, zwłaszcza suk hodowlanych, które w takich ośrodkach pokrywane są przy każdej cieczce, co bardzo je wyniszcza.
Chart afrykański – historia rasy, ciekawostki
- Podczas galopu wykonuje charakterystyczny ruch sprawiający wrażenie, że pies na chwilę zawisa nieruchomo w powietrzu.
- Może posiadać dodatkową parę przedtrzonowców.
- Często zdarza się, że suki tej rasy mają cieczkę tylko raz w roku
- Jest jedną z najszybszych ras psów, potrafi rozwijać prędkość do 65 km/h
- Chart afrykański dalej jest hodowany przez ludy koczownicze, jednak wygląd i umaszczenie oryginalnego saharyjskiego typu jest inny niż ten uznany przez FCI, ponieważ praktyczna użytkowość tych psów, jest dla Tuaregów ważniejsza niż wygląd. Amerykański klub rasy planując przywrócić pierwotny wygląd zmienił wzorzec rasy i wprowadza importowane z obszarów saharyjskich psy, jednak FCI uznaje wiele z tych zwierząt za „nieczyste” rasowo.
Chart afrykański – dla kogo?
Wady:
- Bardzo źle znosi chłody. Poniżej 10 stopni może być konieczne stosowanie ubranek dla zwierzaka.
- Nie jest delikatny dla dzieci – w trakcie zabawy nie przejmuje się nimi, może je przewracać.
- Są nieufne wobec obcych, mogą przesadnie zaciekle bronić terytorium nawet przed gośćmi.
- Nie jest to rasa polecana na pierwszego psa, nie nadaje się dla osób niekonsekwentnych.
- Psy tej rasy wymagają bardzo dużo uwagi (zwłaszcza w pierwszym okresie wychowania i socjalizacji) oraz ogromnej ilości ruchu i ćwiczeń umysłowych.
- Silny instynkt łowiecki – zagrożenie ucieczki za zającem/kotem/innym psem
Zalety:
- Dobrze radzi sobie w upałach.
- Łatwy w pielęgnacji
- W domu z reguły zachowuje spokój
Pamiętajmy, że żaden pies nie jest wyłącznie ozdobą ogródka. Przygarniając psa godzimy się na fakt, że musimy zapewnić mu wszystkie jego potrzeby dotyczące aktywności fizycznej na spacerach i pracy umysłowej. Posiadanie psa nie jest obowiązkowe – jest przywilejem, który wiąże się z wielką odpowiedzialnością. Jeśli nie masz pewności, że poradzisz sobie z wymagający psem, będącym wprost wulkanem energii, odradzamy wyboru charta afrykańskiego bez doświadczenia z czworonogami o podobnym charakterze. Dla osób doświadczonych i aktywnych, będących w stanie poświęcić się całkowicie pracy z psem, azawakh może być jednak doskonałym towarzyszem wypraw. Ważne by przy wyborze rasy poznać dokładnie swoje możliwości, ponieważ przygarnięcie tego psa, może być przygodą na 15 lat.
