Czy pies ma kolana? Odpowiedź na to pytanie, będąca w istocie prostą informacją na temat podstaw anatomii psa, sprawia większości społeczeństwa wiele problemów. Poniższy artykuł opisuje budowę psiego ciała w zakresie jego układu kostnego, z zaznaczeniem i opisem wszystkich najważniejszych struktur. Przyjrzymy się psiemu organizmowi, od czaszki, przez kręgosłup, aż do kończyn z tymi kłopotliwymi kolanami.
Szkielet psa – anatomia
Na wstępie należy zaznaczyć, że szkielet psa jest strukturą niezwykle złożoną i pełniącą wiele ważnych funkcji. Przede wszystkim, ochrania on organy wewnętrzne i inne struktury miękkie obecne w psim organizmie. Ponadto, nadaje ciału określony kształt, umożliwia jego wzrost oraz stanowi miejsce magazynowania substancji mineralnych, które są potrzebne do prawidłowego funkcjonowania każdego organizmu.
Kości składające się na kościec zwierzęcia są zbudowane oczywiście z tkanki kostnej. Wyróżniamy wśród niej tkankę kostną drobnowłóknistą oraz grubowłóknistą. Same kości możemy podzielić natomiast na kości krótkie (na przykład kości nadgarstka), kości długie (na przykład kość udową) oraz kości płaskie (na przykład te znajdujące się w obrębie czaszki). Szkielet zwierzęcia składa się z kośćca osiowego (na który składają się kości czaszki, kości klatki piersiowej oraz kręgosłup) oraz kośćca kończyn.
Czaszka psa – anatomia
Czaszka jest elementem kośćca o najbardziej złożonej i skomplikowanej budowie. Mówiąc jednak najprościej, jest to struktura składająca się z mózgowioczaszki (obejmującej w swoim wnętrzu mózgowie) oraz trzewioczaszki (która stanowi obudowę dla pierwszych odcinków układu oddechowego oraz pokarmowego zwierzęcia).
Na samą czaszkę składa się wiele kości, połączonych poprzez rozmaite rodzaje zespoleń- może być to kościozrost, chrząstkozrost lub szew. Kością stykającą się z kręgosłupem jest kość potyliczna. Przednią podstawę czaszki stanowią z kolei kość przedklinowa oraz kość podstawnoklinowa.
Kością, która nawiązuje kontakt z żuchwą (tworząc tym samym staw skroniowo-żuchwowy) nazywamy kość skroniową. Jej funkcją jest również ochrona narządku przedsionkowo-ślimakowego. Mięsień skroniowy znajduje swój przyczep na kości ciemieniowej.
Kość czołowa tworzy sklepienie trzech struktur- oczodołu, jamy nosowej oraz jamy czaszkowej. W jej obrębie znajduje się również zatoka czołowa. Zawiera ona ponadto otwory sitowe, które umożliwiają wniknięcia do wnętrza jamy czaszki odpowiednich nerwów- na przykład tego, który unerwia błonę śluzową nosa. Na mózgowioczaszkę składa się również kość sitowa oraz lemiesz.
W obrębie trzewioczaszki wyróżniamy z kolei kość nosową, łzową, kość małżowiny nosowej dobrzusznej, kość siekaczową, podniebienną (buduje ona ścianę boczną nozdrzy tylnych oraz tylną część podniebienia kostnego), kość jarzmową oraz szczękę. Ta ostatnia stanowi największą kość twarzoczaszki i zawiera w sobie zatokę czołową.
W końcu, omawiając budowę psiej czaszki, nie sposób zapomnieć także o żuchwie (na którą składa się jej trzon oraz gałąź), a także o strukturze zwanej aparatem gnykowym. Aparat ten służy do umocowania krtani oraz języka, składa się z trzonu, wyrostka językowego, rogów krtaniowych oraz rogów językowych.
Kręgosłup psa – anatomia
Kręgosłup psa można podzielić na pięć podstawowych części, które anatomicznie różnią się od siebie. Jest to więc część szyjna (obejmująca 7 kręgów szyjnych), część piersiowa (obejmująca 13 kręgów piersiowych), lędźwiowa (obejmująca 7 kręgów lędźwiowych), kość krzyżowa (obejmująca 3 zespolone kręgi krzyżowe) oraz odcinek ogonowy (obejmujący odpowiednio od 20 do 23 kręgów ogonowych).
Każdy kręg sam w sobie cechuje się dosyć skomplikowaną budową. W obrębie tej struktury wyróżniamy trzon kręgu, głowę kręgu oraz jego dół i łuk. Zestawienie obok siebie dwóch sąsiednich kręgów prowadzi do powstania między innymi otworu międzykręgowego, które stanowi miejsce przejścia danego nerwu rdzeniowego. Między trzonem oraz łukiem kręgu znajduje się z kolei otwór kręgowy. Kolejne otwory kręgowe łączą się, tworząc kanał kręgowy mieszczący rdzeń kręgowy oraz jego opony.
Jak już wspomniano, każda część kręgosłupa charakteryzuje się nieco innymi właściwościami anatomicznymi oraz fizjologicznymi. Część szyjna jest stosunkowo ruchoma. Część piersiowa posiada dosyć wysokie wyrostki. Część lędźwiowa posiada z kolei krótkie trzony. Kość krzyżowa nawiązuje natomiast kontakt z obręczą tylnej kończyny, a więc kością biodrową. Kręgi ogonowe zostały znacznie zredukowane w wyniku ewolucyjnych przemian, ich liczba jest również zmienna osobniczo.
Klatka piersiowa psa – anatomia
Kościec psiej klatki piersiowej składa się z dwóch podstawowych elementów – żeber oraz mostka.
Żebro to struktura składająca się zarówno z części kostnej (tak zwanej kości żebrowej) oraz chrząstki żebrowej, która umożliwia umocowanie żebra do mostka. Chrząstki te tworzą również łuk żebrowy. Na samą kość składa się głowa, guzek, szyjka oraz trzon żebra. To ostatnie zawiera w sobie również bruzdę, w której zlokalizowane są naczynia oraz nerwy międzyżebrowe. Głowa żebra łączy się z określonym kręgiem piersiowym. Liczba par żeber odpowiada właśnie ilości wspomnianych kręgów.
Mostek jest z kolei cylindryczną strukturą, która stanowi dno ściany klatki piersiowej. Składa się on z elementów zwanych odcinkami mostkowymi, połączonych ze sobą dzięki chrząstkozrostom. Posiadają one specjalne wcięcia, służące do zestawienia z odpowiadającymi im powierzchniami chrząstek żebrowych. Na sam mostek składa się również jego grzebień, rękojeść, trzon, oraz wyrostek mieczykowaty z chrząstką o tej samej nazwie.
Kończyny psa – anatomia
Na każdą z kończyn psa- zarówno piersiową (czyli przednią) oraz miedniczną (czyli tylną) składa się kilka następujących po sobie elementów. W obrębie kończyny wyróżniamy więc obręcz, odcinek nasadowy, odcinek przejściowy oraz odcinek obwodowy.
Odcinek obręczowy będzie więc łopatką- w przypadku kończyny piersiowej lub kością miedniczną- w przypadku kończyny tylnej. Kość miedniczna składa się z kolei z kości biodrowej, kulszowej oraz łonowej. Stykają się one w miejscu zwanym panewką, która wraz z głową kości udowej stanowi znany wszystkim staw biodrowy. Odcinek nasadowy oznacza odpowiednio kość ramienną lub kość udową danej kończyny. Wraz z poprzednią wspomnianą obręczą, tworzą one staw ramienny lub opisany powyżej staw biodrowy. Odcinek przejściowy odpowiada zaś kośćcu przedramienia (na który składa się kość promieniowa oraz kość łokciowa) oraz kośćcowi podudzia (ten obejmuje zaś kość piszczelową oraz strzałkę). Staw udowo-piszczelowy oraz udowo-rzepkowy składają się razem na zagadkowe kolano u psa.
W końcu wyróżniamy również także odcinek obwodowy obydwu kończyn. W przypadku kończyny przedniej, składają się na niego kości nadgarstka (promieniowa, łokciowa, dodatkowa oraz kości nadgarstkowe I,II,III i IV), a także pięć kości śródręcza i pięć kości palców. Dla kończyny miednicznej, będą to odpowiednio kości stępu (kość piętowa i skokowa, kość stępu ośrodkowa, kość stępowa I,II,III,IV), a także kości śródstopia i kości palców.
Autor
Redakcja RankingKarm.pl
